Details
Algemeen
Methoden om wortelknollen van de aardappel zo te telen dat deze groot worden met een goede smaak en bewaarkwaliteit.
Er zijn zo veel methoden om aardappelen te telen dat je door het loof de planten niet meer herkent.
Aardappelen worden geteeld op ruggen, onder worteldoek, in kuiltjes onder mulch, in zakken en containers en dan ben ik niet eens volledig. Hoe de aardappelen ook geteeld worden het gaat er om dat het groen niet te weelderig wordt, de knollen niet groen worden en schimmel (phytophthora) geen kans krijgt.
algemene aanwijzingen
- Volgens welke techniek je ook teelt. Ze hebben een paar belangrijke overeenkomsten.
- De wortels gaan niet erg diep en vertakken zich min of meer horizontaal.
- Knollen vormen zich aan de wortels en bij een aantal rassen ook aan de stengels als die bedekt worden met aarde of mulch.
- Voedingsbehoeften: (in formule: N(stikstof)P(Phosphor)K (kalium)3-6-12)
- Bij een sterke afwisseling en opvolging van te telen gewassen op de tuin zal er een natuurlijke balans ontstaan waardoor de meststoffen van nature aanwezig zijn evenals de benodigde sporenelementen.
- Stikstof:Wees zuinig met stikstof. Een teveel aan stikstof leidt tot veel groen en weinig knollen. Een teveel aan loof verhoogt het risico op schimmels omdat de het loof niet snel genoeg afdroogt na regen.
- Fosfor bevordert de bloei en de vorming van sterke wortels.
- Kalium is goed voor de knolvorming en de kwaliteit van de knollen. Kaliumgebrek geeft lichgroene tot gele bladranden en de oude bladeren worden bruin. Het loof sterft sneller af, hetgeen de oogst negatief beïnvloedt omdat de knollen niet uitgroeien. Kalium bevordet de aanmaak van zetmeel en suikers en bevordert de bewaarbaarheid en beperkt de gevoeligheid voor blauw worden door stoten.
- Magnesium is belangrijk voor de algehele gezondheid van de planten. Magnesium gebrek geeft lichgroene bladeren. Het loof sterft sneller af, hetgeen de oogst negatief beïnvloedt.
- Voorkiemen
- Aardappelen kunnen voorkiemen door ze in bakjes op een lichte koele plaats te zetten. Zorg voor voldoende licht zodat er stevige korte kiemen groeien op de knollen.
- Teeltzorg
- Bescherm de planten tegen nachtvorst (tot de ijsheiligen medio mei)
- Zorg voor goede afwatering. Bij water geven vermijdt zo veel mogelijk dat de bladeren nat worden. Bij nat worden (ook regen) zo snel mogelijk drogen.
- Zie je zwarte vlekken op het loof, verwijder dan de aangetaste delen.
- Als het loof begint af te sterven krijgen de knollen een groeispurt.
- Oogst de knollen voorzichtig zodat ze niet beschadigen. Verwoijder alle aarde. laat ze in de schaduw in de wind drogen voor ze worden opgeslagen.
Vroege rassen
- Vroege aardappelen zijn aardappelen die tijdens of direct na de bloei in juni en juli kunnen worden geoogst.
- De periode van planten tot oogsten vergt 9 a 10 weken.
- De vroegste aardappelen zijn de z.g 9 wekers (bijvoorbeeld de Opperdoezer)
- Doordat ze zo vroeg zijn zijn ze al redelijk beschermd tegen de phytophtera schimmel die meestal wat later in het jaar toeslaat
Middenlate rassen
- Middenlate aardappelen zijn aardappelen die in augustus en september kunnen worden geoogst als de bloemen verwelken en de bladeren gaan verkleuren
- Ze hebben gemiddeld 16 tot 18 weken nodig voordat ze geoogst kunnen worden.
Late rassen
- De teelt van aardappelen die vanaf oktober geoogst kunnen worden als alle loof is afgestorven.
- Als het loof voor de ijsheiligen boven de aarde komt dan kan het nodig zijn om het loof te beschermen tegen bevriezen
Tuinactiviteit bij teeltmethode
Teeltplan
begin | eind | activiteit | opmerking |
---|
|
| | Speciaal uitplanten | Afhankelijk van ras. Kijk bij de gerelateerde teeltmethoden en teelttechnieken |
Bedreigingen
Ik blijf natuurlijk wel een hobbyist. Ook in het verzamelen van informatie.Daarom zullen hier ook bedreigingen genoemd kunnen worden die je nooit tegen komt maar die ik wel in de literatuur vond. Deze site is immers vooral een naslag voor mijn eigen gebruik.
Ik claim dan ook niet dat ik volledig ben want elke kennis is dynamisch en zodra het is opgeschreven vaak al weer verouderd. Vooral in samenvattingen zoals deze
Bedreiginh | Symptoom | Remedie |
---|
Coloradokever |
- De oranje eitjes zijn aan de onderzijde van het blad met de punt aan het blad gekleefd in groepjes van 12 tot 25. Naarnate de eitjes rijpen kleuren ze naar bruin. Alle eitjes komen gelijktijdig uit. Afhankelijk van de temperatuur duurt het 5 tot 21 dagen voordat de larven uit het ei kruipen.
- De larven zijn min of meer bruin met een zwarte rij stippen op de rug en vervellen 4 keer. Je kunt dus larven in de verschillende stadia tegen komen op de planten.
- Vlak voor het verpoppen laten ze zich vallen en graven zich in in de grond waar ze overwinteren
- De volwassen kevers zijn geelzwart gestreept en ongeveer zo groot als lieveheersbeestjes
- Aangetaste planten zijn te herkennen aan vraatschade..
- Hier vond ik een aantal goede foto's. Let op het is wel een commerciele site mar wel met erg veel aanvullende info..
|
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- Mogelijk zijn er companionteelten die de aardappelplanten maskeren
- Kevers afvangen en doden
- Larven van de bladen tikken. Die vallen op de grond en kunnen niet terug op de planten kruipen.
- Je kunt de bladeren met eitjes afknippen en vernietigen, maar de eitjes van het lieveheersbeestje lijken erg veel op die van de coloradokever.
- Er schijnen ook aaltjes te zijn die parasiteren op de larven. Het bestrijden met aaltjes is wel erg complex.
- De coloradokever is immuun voor chemische bestrijdingsmiddelen.
- Tegen de larven zijn er nog wel middelen in de handel, die echter zeer schadelijk zijn.
|
Phytophtora |
- Phytophtora is een schimmel waarvan de sporen in de bodem voorkomen. Bij nat weer spatten ze op waardoor de plant geīnfecteerd wordt.
- Beginnende Phytophtora is te herkennen aan bruine verkleuring van blad en stengel.Tenslotte sterft de heel plant voortijdig af en bljift een zielig hoopje zwart over.
- Bij aantasting van de knol rotten en stinken de knollen.
- Phytophtera ontwikkelt zich vooral snel bij regen als het loof vochtig is. Een paar uur is reeds voldoende voor een snelle verspreiding.
|
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- Als Phytophtora de plantene eenmaal heeft aangetast is er eenmaal is is er weinig meer tegen te doen. Bij teelt in containers kun je containers verder van elkaar trekken waardoor de planten sneller kunnen opdrogen.
- Om het risico van besmetting te beperken kun je het loof afvoeren en alle aardappelplanten die je niet gepland hebt op de tuin direct verwijderen zodra je ze ziet, maar de sporen zitten wel veral in de truin in de grond.
- Plant niet te dicht op elkaar en in kleine groepjes zodat de sporen niet in een(1) keer je hele aardappelbed aantasten. Ik plant door mijn hele tuin maximaal10 planten bij elkaarof ik plant ze in containers.
Zorg voor gezonde bodem en een gezonde omgeving met andere planten. Er zijn verschillende theorien van z.g. companionplanten die een meer of minder gunstige invloed hebben. Helaas zijn deze theorieen van het nivi "van horen zeggen" en ontbreekt vaak een op objectieve waarnemingen gebaseerde conclusie
Natuurlijk zijn er ook een aantal chemische bestrijdingsmiddelen. Chemische bestrijdingmiddelen bestrijden echter alleen de symptomen van de bedreiging, maar pakken de oorzaken niet aan. Beter is het om een gezonde omgeving voor je gewas te bevorderen vanuit een gezonde bodem en een grote variatie aan gewassen op een klien oppervlak. Insecten raken gedesoriënteerd en ongewenste micro organismen zoals virussen, bacterieën en schimmels worden veelal overvleugeld door de gewenste micro organismen
Er is veel meer te leren over deze bedreiging:
- Hier een meer dan interessant artiekel vam de Wageningen Universiteit Meer lezen ⇒
- Er is ook een website over deze bedreiging:Meer lezen ⇒
|
Aardappelmoeheid: Aardappelcysteaaltje (Globodera pallida en Globodera rostochiensis) ) |
Bovengronds:
- Vertraagde groei met kleine planten die niet sluiten
- Op grotere percelen of regelmatige ovaalvormig plekken die valplek woren genoemd
- Ondergronds
- Vanaf half juni komen er witte bolletjes op de wortels
- Op de site voor de professionele akkerbouw vond ik een uitgebreid artiekel over de aaltjes Meer lezen ⇒
|
-
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- Vruchtwisseling. De eieren zijn verborgen in het gelooide dode lichaam (cyste) van de moeder en komen uit doordat doordat de plant stoffen afscheid. De overlevingskands van de eitjes neemt met de jaren af, waardoor de kans op besmetting na een aantal jaren zeer sterk gereduceerd wordt, Deze aaltjes hebben een(1) generatie per seizoen
|
Wortelknobbelaaltje ( Meloidogyne chitwoodi en Meloidogyne fallax (bedrieglijk) maïswortelknobbeleaaltje) |
- Op de wortel
- Knobbeltjes op wortel in "worst"-vorm
- Op de knol
- Eiproppen (glazige propjes) onder de schil
- Knobbels op aardappelen, die groter worden in de bewaring
- Op de site voor de professionele akkerbouw vond ik een uitgebreid artiekel over de aaltjes Meer lezen ⇒
|
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- Bij gebrek aan waardplanten ( o.a. peen, suikerbiet, schorseneer) overleven de meeste aaltjes ded winter niet omdat zde in eipakketjes indde aarde worden afgezet. De aaltjes hebben wel meerdere generaties per seizoen
|
Wortellesieaaltjes (Pratylenchus-soorten) |
- Algemeen
- Wortels met gangen.De aaltjes graven gangen in de wortel
- Wortels die wegrotten. Niet alleen wortels met gangen, want de aantasting zorgt er ook voor dat andere wortels minder weerstand kunnen bieden tegen schimmels
- Bovengronds
- Slechte groeiplekken vormen regelmatige valplek
- Planten krijgen het veld niet altijd dicht
- Planten worden gevoeliger voor Verticillium dahliae
- Aangetast gewas is eerderafgestorven
Op de wortel
- Wortels verkleuren van bruin naar zwart
- Streepjes op de wortel (lesies)
- Bast laat los
|
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- Een lage Ph bevorderd de bedreiging, zodat verhogen van de Phwaarde de bedreigingnaf zwakt,
|
Erwinia bacterie infectie (Stengelnatrot en zwartbenigheid) |
- Boven de grond
- opeenvolging van symptomen,
- het begint met vergeling van het blad
- gevolgd door verwelking van topbladeren
- verwelking van stengels.
- daarna zwartbenigheid, het zwart worden van de stengels,
- het afsterven van gedeelten of van de hele plant.
- Hoewel de stengels soms aan de buitenklant gezond lijken zijn ze hol doordat het merg wordt weggevreten.
- De vaatbundels kleuren bruin.
- Soms worden de symptomen zichtbaar als de stengel bij de bladoksels beschadigd raakt
- In de grond
- Afsterven van kiemen,
- versterven van knolweefsel
- wegrotten(natrot) van de knol.
- Op de site vanm Wagenngen Universiteit vond ik dit document. Meer lezen ⇒
|
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- De bacterie komt voor tijdens de teelt, oogstfase en naoogst (bewaring)
- De bacterie is in principe overal aanwezig (in regenwater, de grond, planten en mogelijk dat insectende bacterie overbrengen.
- Geef de bacterie niet te veel kans om zich te ontwikkelen.
- vocht is bacterie, goed in de wind uit de zon, drogen en aarde verwijderen
- beschadiging (vellen) is infectie poort, Wees zorgvuldig met oogsten en voorkom dat je de knollen beschadigt
- moederknol is bacterie bom, verwijder dus de moederknollen bij het oogsten
|
Ritnaalden, de larven van kniptorren |
Gangen dwars door de knollen |
Naarmate de tuin gezonder is zullen ook de planten in de tuin gezonder zijn. Ze geven dan minder signalen van zwakte af. Bedreigingen worden aangelokt door deze signalen. Een goede gezonde bodemstructuur bevordert de gezondheid van de planten en daarnaast kun je ook verschillende soorten gier op de tuin maken waarmee je de planten besproeit.
- Leg doorgesneden knollen tussen de planten. De ritnaalden beginnen daar in. Controleer de knollen dagelijks en verwijder de ritnaalden bij aantasting en leg dan weer "verse" stukken of schoongemaakte stukken tussen de aardappelen
|