-
2
-
Belemmer de herinnering niet door structuur
Het verzamelen van ervaringen
Nadat het besluit genomen is om over de gang door het leven te schrijven begint het verzamelen van de ervaringen die een plaats in de levensloop kunnen krijgen.
De eerste stap is het maken van een opsomming van ervaringen die van belang kunnen zijn voor de levensloop, zonder dat er nagedacht wordt of deze ervaringen een plaats zullen krijgen in de levensloop.
Ervaringen uit het leven kunnen kort worden weergegeven in ervaringsdocumentjes. Het is niet de bedoeling dat de ervaringen volledig worden uitgewerkt, vul de documentjes minimaal, waarbij als vuistregel geldt: minder is meer. Het gaat om kapstokjes waarmee de uiteindelijke levensloop wordt samengesteld.
Mijn sjabloon voor ervaringsdocumentjes
Onderstaand sjabloon kun je gebruiken om een herinnering kort vast te leggen.
Titel | Beschrijft in enkele woorden de kern van de ervaring. Bevat zo mogelijk in de titel van de ervaring een tijdsaanduiding. |
Datum of tijdsduiding | Vaak ontbreekt de exacte datum, dan volstaat een jaar, een periode begrensd door het begin en het einde van de ervaring of een omschrijving van het tijdstip. |
Omgeving | Hoe de omstandigheden zijn aan het begin van de ervaring. (Wat was er aan de hand) |
Personen | Bevat (voor zover bekend) de personen die betrokken waren. Soms de namen, soms een aanduiding. Eventueel met reacties. |
Mijn situatie | Over hoe het gevoel was bij het begin. |
De ervaring | Beschrijft (zo mogelijk) objectief wat er gebeurde. |
De verandering | Beschrijft wat er door deze ervaring gewijzigd is aan de eigen inzichten. |
Hoe de omgeving veranderd is | Beschrijft hoe de omgeving veranderd is (althans zoals dat ervaren werd door de auteur) en zo mogelijk hoe de omgeving vindt dat die veranderd is. |
(Bijbel)citaat of lied | Bevat citaat of lied dat een speciale relatie heeft tot de gebeurtenis. |
Voorbeeld
Onderstaand voorbeeld heb ik genomen uit mijn eigen verzameling ervaringen:
Bewaar de verzamelde ervaringen slim
Als je de documentjes los in een schoenendoos doet, of als losse documentjes in een computermap zie je al gauw door de "bomen het bos" niet meer. Het is dus zaak om de ervaringsdocumentjes gestructureerd op te ruimen.
De ervaring leert dat ons geheugen alle kanten op springt als we herinneringen ophalen. Daarom schreef ik eerder dat je je zoveel mogelijk zou moeten beperken tot het noteren van steekwoorden. Bijvoorbeeld alleen de titel vam eem ervaringsdocumentje opschrijven. Omdat we de ervaringen kriskras uit ons leven herinneren is het raadzaam om elke herinnering op een apart los documentje te schrijven die je later kunt rubriceceren en sorteren. Ik gebruik een mindmap programma op mijn computer, maar losse kaarten in een kaartenbak, blaadjes in een multomap werken ook heel goed.
Een andere ervaring is dat ik bij het rubriceren van mijn ervaringen veel ervaringen in meer dan één rubriek kon plaatsen. Met bijvoorbeeld gekleurde sticky notes op kaarten en bladen is dat eenvoudig op te vangen. De kleuren helpen ook om de documentjes eenvoudig opnieuw te groeperen. Dat is eenvoudiger dan een geschreven woord op de kaarten of blaadjes. Als je mindmaps maakt volg dan de aanwijzingen van het programma. Ook veel tekstverwerkers hebben de mogelijkheden om documenten aan meerdere rubrieken toe te kennen.
Het onderstaand schema toont een Mindmap waarin ik een structuur heb aangecracht voor een levensloop. Alle eindtakken (met de pijltjes) bevatten documentjes volgens het hierboven gegeven sjabloon. De eindpunten kunnen worden samengevoegd tot nieuwe takken, bijvoorbeeld het samenvoegen van kindertijd en tienertijd. Ook kan een nieuwe tak worden ingevoegd (bijvoorbeeld de lagere schooltijd), zonder dat alles herschreven wordt. Ik kan een ervaringsdocumentje ok aan meerdere takken hangen. Later bij het zoeken naar de verhaallijn kan ik de takken steeds opnieuw indelen. De goede lezer ziet dat de ervaringen alleen gegroepeerd zijn, maar zeker niet op volgorde liggen (tak kindertijd).
De verzameling ervaringen groeit
Ongewild leidt het verzamelen van ervaringen er toe dat je ontdekt dat jouw leven veel kleurrijker is geweest dan je ooit gedacht hebt. Zo'n bezinning op het verleden levert dan ook een rijke schat aan vergeten ervaringen op en een haast onoverzienbare stapel ervaringsdocumentjes.
Het benoemen van ervaringen leidt er toe dat steeds meer herinneringen boven komen.
Het is niet de bedoeling dat je je in het verleden gaat begraven. Het bewust worden van het eigen verleden en de reflectie daarop is alleen nodig voor het schrijven van de levensloop maar geen doel. Het is geen therapeutische oefening. Het verleden wordt gebruikt voor de toekomst van de toehoorders tijdens de afscheidsdienst.
Vermijd waarde oordelen, bijvoeglijke naamwoorden of bijwoorden. Die bevatten vaak details en gevoelens die de latere redactie van het verhaal blokkeren. Later uitwerken van emoties is gemakkelijker dan wegstrepen.
Een goede methode om een ervaring zo objectief mogelijk vast te leggen is om je af te vragen wat een camera zou vastleggen. Probeer de eigen interpretatie te scheiden van zo'n camera registratie. Bij het schrijven van de levensloop komt die interpretatie vanzelf weer terug. Wel kunnen de kopjes "Mijn situatie" en "De verandering" korte reflecties op deze ervaring bevatten. Het is goed om de eigen betrokkenheid op de omgeving vast te leggen, maar houdt het beperkt. Noteer geen conclusies van anderen. Het gaat om de eigen levensloop.
In deze categorie
-
Ingedeeld bij
-
Hits63 views