Motivatie tot het schrijven

Reflecteren op het eigen leven vergt inspanning. In de traditie waar het schrijven van een levensloop geworteld is was het schrijven van de levensloop ondanks de vele voorbeelden al lastig. Velen schreven hun levensloop uit een morele verplichting die zij tegenover de gemeente of de familie voelden. Heel veel Hernhutters hebben geen levensloop geschreven omdat zij de verleiding tot zelfverheerlijking wilden vermijden of niet wilden vervallen in een openbare biecht, zoals blijkt uit de motivatie in enkele levenslopen (o.a. Johann Friedrich Köber, Jan  Schalkwijk)  die anderen voor hen geschreven hebben.

In de hectiek van de moderne maatschappij waar alles steeds sneller verandert en het collectieve geheugen steeds vluchtiger wordt is het misschien nog veel belangrijker om een levensloop te schrijven waarin de balans gezocht wordt tussen de innerlijke en uiterlijke gang door het leven. Dat belang overstijgt zelfs de culturele of religieuze achtergrond van de hernhutter levensloop.

De voorbeelden op Internet uit de traditie van de Broederuniteit kunnen helpen bij het schrijven van de levensloop, ook al kent de eigen traditie de zelfgeschreven levensloop niet. De voorbeelden die op Internet staan werden binnen de hernhutter traditie reeds als het centrale thema was als een voorbeeld gezien. Deze voorbeelden kunnen ook voor de moderne levensloop gebruikt worden als ze worden gebruikt om te komen tot een eigen autentiek verhaal. Zo kunnen ze helpen om de culturele elementen uit de traditie te vertalen naar deze tijd en naar de eigen traditie waarin de auteur is gegroeid.

Enkele redenen voor het schrijven van de eigen levensloop

De kracht van de levensloop is dat het een persoonlijk en autentiek document is waarin de innerlijke en uiterlijke gang door het leven met elkaar in balans zijn.

Bij de voorbereiding op het schrijven van de levensloop is een eerste vraag dan ook "Waarom schrijf ik mijn levensloop?"

De oorspronkelijke kern voor het schrijven van een levensloop in de Broederuniteit werd gevonden in Psalm 103:2 "Loof de HERE, mijn ziel, en vergeet niet één van zijn weldaden" en in de overtuiging dat elk leven door de Heer waardevol geacht wordt.

Enkele redenen waarom mensen de levensloop willen schrijven voor de begrafenis die ik heb opgetekend zijn:

• Ik wil mijn nabestaanden in de periode tussen mijn overlijden en de begrafenis niet opzadelen met de spanning om naast al het andere wat geregeld moet worden ook nog eens mijn levensloop te schrijven.
• Ik wil graag zelf beslissen wat er over mij gezegd wordt in de afscheidsdienst. Ik heb begrafenissen meegemaakt waarbij ik bij de toespraken dacht: Hebben zij het over dezelfde persoon als die ik gekend heb?
• Ik wil niet dat de voorganger mijn levensloop schrijft, want hij (of zij) kent maar een klein deel van mijn leven.

Motivatie vanuit een heel andere invalshoek kreeg ik onlangs tijdens deelname aan een training waar ik dit project als case inbracht. Eén van de reacties was: "Wat jammer dat ik daar nu pas op attent gemaakt wordt. Wat was het toch mooi geweest dat ik dergelijke handvatten had kunnen gebruiken om  samen met mijn moeder haar eigen beeld hadden kunnen schetsen bij het laatste afscheid. Nu hebben we alleen uit onze eigen herinneringen kunnen putten"

Omdat het schrijven van de eigen levensloop een document oplevert waarin de innerlijke en uiterlijke gang door het leven een zekere balans vertoont zal de verzameling van levenslopen een corrigerende werking hebben op de officiële geschiedschrijving zoals (tot predikant geordende) herrnhutter vrouwen uit Noord Amerika in hun levensloop deden naar aanleiding van het synodebesluit in 1764 waarin het predikantsambt voor vrouwen werd opgeheven.