God laat ons vrij in onze keuze

Heel complexe redeneringen zijn (o.a. Augustinus van Hippo) er om te beargumenteren dat God van te voren weet welke keuze ik maak en dat ik daar niets aan kan veranderen. Stel dat dat zo zou zijn. Stel dat God van te voren zou weten welke keuze de mens maakt of hoe de mens reageert op situaties die ontstaan dan zou het toch geen nut hebben gehad om de mens een eigen scheppende kracht te geven? Die scheppende kracht maakt dat de mens in staat is om argumenten te bedenken in de gesprekken met God en een motivatie heeft voor een gemaakte keuze. Dan kan God op basis van gelijkwaardigheid met de mens communiceren. Dat was immers het basis plan in de Schepping? Nu wil ik niet bestrijden dat God niet zou weten wat ik zal kiezen en besluiten. Echter ik bestrijd dat dit de houding van God op mijn keuze beinvloedt, want

• God laat mij wel de vrije keuze.
• God manipuleert mijn keuze niet.
• God respecteert mijn keuze

God kent onze nood al voordat wij God aanroepen.

Het is niet moeilijk om de financiële nood van iemand in te schatten als je de bankrekeningen van de persoon kent. God kent niet alleen onze bankrekeningen. Ook elke situatie waarin wij verkeren kent God. Daaruit kan God al onze behoeften afleiden, zoals een hulpverlener dat alleen kan in het eigen specialisme kan God dat in alle aspecten van ons menszijn.

Daarnaast kent God ook onze emotionele, psychische en geestelijke behoeften. Net zoals een goede begeleider de signalen herkent die voorafgaan aan een hulpvraag. Veelal herkent de fijngevoelige en ervaren hulpverlener de vraag achter de vraag al voordat de de hulpvrager die heeft geformuleerd. Voor God als de ultieme begeleider/hulpverlener zal dat niet anders zijn, zij het dat de interpretatie van God nooit fout zal zijn en mensen er nog wel eens "naast kunnen zitten" omdat ze niet alle signalen herkennen of sommige signalen verkeerd interpreteren. Menselijke hulpverleners reageren vooral vanuit hun eigen referentiekader en adviseren hun clienten vanuit dat referentiekader. Dat geeft een tunnelvisie en maakt soms bedrijfsblind. Twee voorbeelden uit  eigen ervaring.

1. Mijn vader kwam via de spoedeisende hulp in het ziekenhuis. De aard van de klachten (pijn in de borst) maakte dat een hartspecialist werd ingeschakeld. Ik oordeel niet over de deskundigheid van deze specialist. Hij was helaas "blind" voor de aanwijzingen dat mijn vader vaak heel veel pijnklachten heeft die veroorzaakt worden door een veelheid van andere lichamelijke kwalen.  Als leek weet ik dat heftige pijnklachten ook kunnen leiden tot hartritme stoornissen. Helaas werd ook het dosssier van mijn vader toen niet geraadpleegd en zag de specialist alleen de casus op de spoedeisende hulp. Pas toen de "eigen" specialist van mijn vader weer dienst had werd de complexiteit van de hartritme stoornis "multidisciplinair" herkend en aangepakt.
   • Dit is geen aanklacht, slechts een simpel voorbeeld hoe de mens "voorgeprogrammeerd" is door cultuur, opleiding  en achtergrond waardoor de signalen worden gefilterd in hetgeen we als mens herkennen en als essentieel onderkennen,
2. Bij een arbeidsconflict kreeg ik het advies van de bedrijfsarts voor psychologische hulp, zodat ik beter in staat zou zijn om de gevolgen van dit conflict te kunnen dragen. Toen de specialist mijn verhaal hoorde met mijn geloofsachtergrond was het duidelijk dat mijn geloof een verbeelding van de werkelijkheid veroorzaakte en de werkelijkheid verdoezelde. Ik wilde de consulten direct afbreken, maar het ontbrak mij aan de juiste tekst en een stem in mijn binnenste zei me dat ik moest wachten. In het volgende conslult kwam zij er op terug en toen vroeg ik haar of zij precies kon verhalen hoe het voelde toen zij voor het eerst verliefd werd, de vlinders in de buik voelde en of dat werkelijkheid was of slechts een verbeelde werkelijkheid.  Zij zou contact met mij opnemen. Dit is inmiddels 22 jaar geleden. Nul contact.
   • Ik noem dit alleen als voorbeeld omdat we als mens geneigd zijn de signalen die we krijgen te vertalen naar onze eigen context en de leefwereld of de achtergrond van de ander onvoldoende inschatten. Deze ervaringen zijn bij mijn inzet als coach voor statushouders belangrijk geweest.  En toch ...  ik moet heel goed uitkijken om niet in een zelfde soort valkuil te verstrikt te raken en even te vergeten dat een moslim reageert vanuit een totaal andere achtergrond dan ik vanuit mijn vrijzinnnig protestantse achtergrond

Bij iedere keuze die wij doen kent God de risico's die wij en ook de schepping lopen. God ziet als het ware hoe wij bij iedere "verkeerde" keuze dieper in een doolhof verdwalen en in doodlopende tunnels terecht dreigen te komen. Bij iedere keuze die we maken biedt God echter de mogelijkheid dat we Gods Gids mogen gebruiken om uit het doolhof te ontsnappen. Soms is dat eenvoudig, maar veel vaker zijn er veel andere factoren die er voor zorgen dat Gods Gids ons "omwegen" zal laten maken. Soms merken we de leiding van Gods Gids, maar veel vaker ook niet. Zie ook " voetstappen in het zand ".  De naam van Gods Gids is de Heilige Geest.

God laat ons de vrije keuze zelfs als dit betekent dat onze keuze een ramp betekent voor onze omgeving. Dat is een rechtsreeks gevolg van het gegeven dat God de mens  heerschappij/stadhouderschap heeft gegeven over de schepping in de eigen verantwoordelijkheid en crativiteit.

Ik vergelijk dat graag met ouders die hun kuinderen willen leren omgaan met geld. Zij geven hun kind zakgeld en geven daarbij de kinderen de volle vrijheid om met het zakgeld te doen wat ze willen waarbij ze de gevolgen uitleggen van "onwenselijk gebruik". De ouder heeft bij dat onwenselijke gebruik (uitgeven aan snoep en drank) de mogelijkheid om het zakgeld in te trekken (leert het kind daarvan ??) of te voorzien in  een "educatief" vangnet.  God heeft gekozen voor het laatste.

God dwingt ons niet om het "juiste" te doen. Naar mate we meer groeien in de volwassenheid van onze relatie met God zullen we de aanwijzingen van de Heilige Geest  beter verstaan. Aan ons de vrijheid om die aanwijzingen op te volgen.

1. In de Bijbelboeken Daniël en Esther zien we hoe God hen beschermt die volledig op God vertrouwen
2. Als onze noodkreet zo groot is dat wij geen uitweg zien kunnen wij op dat moment de leiding volledig overlaten  aan God. Dan zet God ons weer in het juiste spoor en is het aan ons om dat spoor te volgen. 
3. In een situatie dat God zich verantwoordelijk voelt biedt God niet alleen de oplossingen aan, God voorziet daar ook in bijvoorbeeld:
   • Hoe God op Ismaël reageerde toen Hagar volledig overgeleverd was aan de wanhoop (Genesis 21 : 15).
   • THoe God voorzag in het offerlam toen Abraham Isaac op het altaar had vastgebonden (Genesis 22:12).